Beş soruda Almanya’nın yeni göç siyaseti

Almanya’da yeni hükümet, göç konusunda vadettiği sert siyasete yönelik adımları hayata geçirmeye hazırlanıyor. İçişleri Bakanı Alexander Dobrindt, hükümetin vazifeye başlamasından üç hafta sonra Alman vatandaşlığını edinmeye ve ülkeye göçün sonlandırılmasına yönelik birinci yasa taslak tekliflerini Federal Meclis’e sundu. Tasarı, kabineden onay aldı.

Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Hristiyan Birlik (CDU/CSU) partileri, koalisyon görüşmelerinde mülteci statüsü bulunmayan, ikincil müdafaa statüsündeki sığınmacıların aile birleşimi hakkının askıya alınması ve hızlandırılmış vatandaşlık uygulamasının kaldırılması üzerinde uzlaşma sağlamıştı. Lakin bu düzenlemelerin hayata geçirilmesi için kabinenin onayının yanı sıra Federal Meclis ve Eyalet Temsilciler Meclisi’nde de çoğunluk dayanağı gerekiyor.

Alman vatandaşlığında ne değişecek?

Federal Hükümet, “turbo vatandaşlık” olarak tabir edilen hızlandırılmış vatandaşlık uygulamasına son vermeyi planlıyor. İçişleri Bakanı Dobrindt, Alman vatandaşlığının artık üç yıl yerine en erken beş yılda verileceğini duyurdu.

“Trafik ışığı koalisyonu” olarak nitelendirilen bir evvelki federal hükümetin hayata geçirdiği uygulamayı eleştiren Bakan, üç yılın ardından verilen süratli vatandaşlığın “yanlış bir yaklaşım olduğunu” belirtti. Dobrindt, “Buna son veriyoruz. Alman vatandaşlığı ahenk sürecinin başında değil sonunda verilmeli” tabirlerini kullandı.

Geçen yıl yaklaşık 200 bin kişi Alman vatandaşı oldu. Bu, son 25 yılın en yüksek sayısına işaret ediyor. Üç yıllık “turbo vatandaşlık” için müracaat sahiplerinin ileri seviyede Almanca bilgisinin yanı sıra birebir vakitte Alman toplumuna güçlü bir entegrasyon sağladıklarını gösteren öteki muvaffakiyetler da talep edilmekteydi. Bunlar ortasında istekli çalışmalar, iş ömründe ya da eğitimde yüksek muvaffakiyetler üzere kriterler yer alıyordu.

Almanya İçişleri Alexander DobrindtFotoğraf: Bernd von Jutrczenka/picture alliance/dpa

Aile birleşimi uygulaması kalkıyor mu?

İçişleri Bakanlığı’nın yasa tasarısı, “ikincil koruma” statüsündeki şahıslar için aile birleşiminin iki yıl müddetle askıya alınmasını öngörüyor. Bu statü, mülteci statüsü alamamış lakin ülkelerine dönmeleri de çeşitli nedenlerle riskli olarak görülen bireylere veriliyor.

Halihazırda Almanya’da bu statüye sahip yaklaşık 350 bin kişi bulunuyor. Şimdiye kadar her ay bu sığınmacıların yaklaşık bin yakın akrabasına aile birleşimi hakkı tanınıyordu. Dobrindt, Bild am Sonntag’a yaptığı açıklamada bu uygulamanın da sona ereceğini duyurdu.

Mevcut uygulama nasıl?

2016 yılında halihazırda öbür mülteci kümelerine tanınan aile birleşimi hakkı, bu küme için kısa mühlet evvel getirilmiş olmasına karşın askıya alındı ve o tarihten bu yana da tekrar yürürlüğe girmedi. Bunun yerine, 2018 yılında ayda bin kişilik bir kota uygulamaya kondu.

Dışişleri Bakanlığı’nın datalarına nazaran geçen yıl verilen yaklaşık 12 bin vizeden yaklaşık 7 bin 300’ü çocukların aile birleşimi kapsamında verildi. Bunun dışında, Almanya’da yaşayan reşit olmayan çocukların ebeveynleri de bu kota kapsamında vize alabiliyor.

2021 tarihli SPD, Yeşiller ve Hür Demokrat Parti (FDP) koalisyon kontratında, bu kümedeki bireyler için de aile birleşiminin yine sınırsız hale getirilmesi öngörülüyordu. Lakin bu amaç hayata geçirilmedi.

Hedeflenen ne?

Federal Hükümet’in planıyla aile birleşiminin askıya alınmasıyla mültecilerin kabül ve entegrasyon sürecinde belediyelerin iş yükünün hafifletilmesi hedefleniyor.

İlgili yasa taslağında mültecilerden ve iltica hakkı tanınmış şahıslardan farklı olarak, bu statüdekiler için yasa koyucunun daha geniş bir hareket alanı bulunduğu belirtiliyor. Reuters haber ajansını aktardığına nazaran, tasarıda “İkincil müdafaa statüsündeki bireyler için aile birleşiminin süreksiz olarak durdurulması, belediyelerin süratli biçimde rahatlatılması açısından uygun bir yöntemdir” tabirleri yer alıyor. Ayrıyeten bu adımla, denetimli bir göç siyasetine yönelik kamu faydası da gözetildiği vurgulanıyor.

Eleştiriler neler?

Hükümetin planları ortasında bilhassa aile birleşiminin askıya alınması ağır tenkitlere neden oluyor. Mayıs ayının ortasında 30’u aşkın sivil toplum örgütü, Federal Hükümete planları iptal etme davetinde bulundu. Terre des Hommes, Save the Children Almanya, Memleketler arası Af Örgütü ve Alman Çocuk Yardım Örgütü’nün de (Deutsche Kinderhilfswerk) ortalarında olduğu STK’ların davetinde, “Aile birleşiminin askıya alınması yıllar sürecek acı verici ayrılıklara yol açar” denildi.

Bu kuruluşlara nazaran aile birleşimi, savaş ve kriz bölgelerinden gelen sığınmacılar için öngörülebilir, ahenk sürecini destekleyen ve tüzel garanti sağlayan bir kabul yolu.

Af Örgütü’nün ilticapolitikası uzmanı Sophie Scheytt, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, “Federal hükümet, savaş ve zulüm nedeniyle ayrılmak zorunda kalan ailelerin haklarını daha da kısıtlamak istiyor” tabirlerini kullandı.

“On binlerce insan için aile birleşimi son umut ışığıdır,” diyen Scheytt, ailenin duygusal, toplumsal ve ekonomik takviye sağladığını; birebir vakitte toplumsal iştirak ve aidiyetin temel bir taşıyıcısı olduğunu vurguladı.

Almanya’da sendika ve kiliselere yakınlığıyla bilinen altı büyük yardım kuruluşunu çatısı altında toplayan ve çok sayıda göçmen dernek ve kuruluşunun da bağlı olduğu toplumsal yardım kuruluşu Paritätische Gesamtverband da tasarıya karşı çıkanlar ortasında. Kuruluş tarafından Pazartesi günü yayımlanan açıklamada, Almanya’da sığınma müracaatlarının halihazırda önemli oranda azaldığı bir periyotta, “temel ve insan haklarına bu derece ağır bir müdahalenin gerekçelendirilemeyeceği”vurgulandı. Ayrıyeten, aile birleşimi üzere inançlı giriş yollarının bilhassa bayanlar ve çocuklar için hayati tehlike barındıran yollar yerine başvurulabilecek tek seçenek olduğunun da altı çizildi.

DW/SÖ,BÖ

DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?

About The Author

admin

See author's posts